Doğu ve Batı’nın ortak geçmişi haline gelen Türk Hamamları; hem mimari hem de kültürel açıdan sanatsal bir olgu olarak karşımıza çıkıyor. Tarihi özelliği nedeniyle duşakabin bulunmayan Eskişehir hamamlarının inşası geleneksel türde tercih edilmiştir. Bu denli geniş bir perspektifte ele alınan hamam kavramını bir de Eskişehir ilimiz üzerinden değerlendirmek istiyoruz.
Bilindiği gibi; Anadolu’da yıkanmanın adresi geleneksel Türk hamamlarıdır. Su kaynakları açısından zengin bir şehir olan Eskişehir de, Porsuk Nehri’nin kolları başta olmak üzere; Sakarya Nehri, termal su kaynakları ve sahip olduğu derin zemin suyu ile şehrin her bölgesinde homojen bir şekilde dağılmış hamam ve kaplıcalara rastlayabiliriz.
Eskişehir’de 1000 yılı aşkın süredir var olan tarihi hamamlar ve sıcak sular bulmanız mümkün. Hamam folkloru gelişmiş olan bu şehirde sular, çoğunlukla şifa niyetine geçer ve kullanılır. Sinir sistemi rahatsızlıkları ve romatizma problemi yaşayan kişilerin uğrak noktası haline gelen Eskişehir hamamları, aynı zamanda hastalık sonrası iyileşme sürecine, ameliyat sonrası iyileşme sürecine ve çeşitli metabolizma hastalıklarına da iyi gelmektedir.
En Gözde Eskişehir Hamamları
1. Kent Hamamı:
43 Derece Doğal Kaynak Suyu ile Osmanlı Dönemi’nden bu yana faaliyette olan hamam; aynı zamanda sauna, buhar odası ve havuz hizmetleri ile Eskişehir’in en gözde hamamlarından biri haline gelmiştir. 0533 160 23 30 numarasından ulaşabileceğiniz hamam; maalesef şu sıralar Covid-19 nedeniyle kapalıdır.

Eskişehir Kent Hamamı
2. Ferah Termal Hamam:
Rezervasyon için (0222) 233 23 86 numaralarını tuşlayarak ulaşabileceğiniz ve Arifiye, Tekiz Sk. No:8, 26010 Odunpazarı/Eskişehir adresinde bulunan Ferah Termal; 44 derece doğal kaynak suyu ile sadece kadınlara hizmet veren tarihi bir hamamdır ve sıcak suların bulunduğu bölgede inşa edilmiştir. Hamamda, masaj-kese-köpük hizmetlerinin de yer almasının yanı sıra; çoğu zaman ”hamam eğlenceleri” adı altında kadınlara özel etkinlikler düzenlenir.

Ferah Termal Hamam
3. Işık Bayanlar Türk Hamamı:
Deliklitaş, Değirmen Sk. No:22, 26090 Odunpazarı/Eskişehir konumunda yer alan bu hamam, 47 derece doğal kaynak suyu ile Eskişehir’in en sıcak hamamıdır. Profesyonel keçeci ve eğitimli masörlerin çalıştığı hamamın ulaşımı da oldukça kolay.
4. Yeni Hamam(Şiraze Hamam):
Deliklitaş, Hamam Yolu Cd No:33, 26090 Odunpazarı/Eskişehir konumundaki Şiraze, şimdiki adıyla Yeni Hamam; aynı zamanda şehirdeki en geç saate kadar açık olan hamamlar arasında yer alıyor. Çalışan insanları da düşünerek kapanış saatlerini öteleyen hamam, aileler için de özel oda imkanı sunuyor. Son olarak söylentilere göre alt kattaki havuzun sıcaklığına dayanmak, her babayiğidin harcı değildir.
5. Demirkazık Hamamı:
Deliklitaş, Değirmen Sk. No:3, 26090 Odunpazarı/Eskişehir adresinde bulunan hamam, bulunduğu konum itibariyle oldukça merkezi bir alana inşa edilmiştir. Pazar günleri de hizmet veren Demirkazık Hamamı, müşterilerine eğitimli masörleri ile adeta şifa dağıtır niteliğindedir.

Eskişehir Demirkazık Hamamı
6. Alçık Kadınlar Hamamı:
Gece saat 22.00’a kadar açık olan Alçık Kadınlar Hamamı, Deliklitaş, Hamam Yolu Cd No: 11, 26090 Odunpazarı/Eskişehir konumunda yer alır. Vakıflar Genel Müdürlüğündeki kayıtlara göre 1842’de inşaatı biten hamam, Eskişehir’deki en eski ve tarihi hamamdır. Günümüze dek pek çok onarım ve restorasyon yapılan tarihi yer; son olarak 2005 yılında orijinal hali değiştirilmeden kapsamlı bir restorasyondan geçirilerek bugünkü halini almıştır.

Mihallıcık Yarıkçı Kaplıcası
7. Yıldız Hamamı:
Arifiye, Köprübaşı Cd. No30/A, 26010 Odunpazarı/Eskişehir konumunda yer alan hamamın kapanış saati, 21.30 olarak belirlenmiştir. (0222) 234 15 63 numarasından da rezervasyon yaptırabileceğiniz Yıldız Hamamı, ilgili personel ve işletmecisiyle şehrin gözde hamamlarından biri.

Eskişehir Yıldız Hammından Bir Görünüm
8. Çifteler Hamam:
Çifteler’e bağlı Kırkızbaşı Köyü’nün yakınında Sakarya başında yer alan hamam, oldukça basit bir şekilde dizayn edilmiştir. Hamamda bulunan sular, adeta bir dere, göl oluşturacak kadar bol ve kükürt kokuludur. Bu nedenle, ağrılı hastalıklara sahip olan vatandaşların en çok tercih ettiği hamamların başında gelir.

Eskişehir Çifteler Hamamından Bir Kare
9. Mihalıççık Yarıkçı Kaplıcası:
Mihalıççık ilçesi’ne 15 km uzaklıkta olan Yarıkçı Köyü’nde bulunan kaplıca Selçuklular döneminden kalmıştır. İki su kaynağının üstü örtülerek kubbe şeklinde yapılan hamam binasına sahiptir. Kalsiyum karbonat biriktiren suların sıcaklığı ise 35 derece olarak biliniyor.

Mihallıcık Yarıkçı Kaplıcası
10. Kızılinler Kaplıcası:
2006 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile termal turizm merkezi olarak ilan edilen yer Eskişehir’e 13 km uzaklıkta Kızılinler köyünde yer alır. 38 derece sıcaklığında sulara sahip olan hamam, aynı zamanda bitişik nizamda pansiyon tipinde 4 odaya da sahiptir.
KAYNAKLAR;
1)http://www.eskisehirbim.gov.tr/sarici/ekitap/hamamlar-k.pdf
2) http://www.ferahhamam.com/
3) http://www.kenthamam.com/
4) http://www.alcikhamam.com/
6)http://www.aytenusta.com.tr/eskisehir-kaplicalar-ilicalar-hamamlar#