Banyolar evimizin diğer yerleri kadar çok vakit geçirdiğimiz yerler olmasa da, aydınlatma konusunda önem verilmesi gereken alanlardandır. Yeterli ve kullanışlı bir aydınlatma yapılmayan banyoda, tıraş olmak, diş ipi kullanmak ya da makyaj yapmak gibi işler işkenceye dönebilir. Bunun önüne geçmenin yolu da Banyo Aydınlatmasına dikkat etmekle olacaktır.
Banyo aydınlatması yapılırken, ışık kaynaklarının nerelerde olması gerektiğine dikkat etmeliyiz. Buna karar vermek için de nerelerde ışığa ihtiyacımız olacağını belirlememiz gerekir. Banyolarda genel ve lokal olarak iki şekilde aydınlatma kullanılır. Şimdi banyo aydınlatması yaparken nelere dikkat etmeliyiz kısaca değinelim.
Temel Banyo Aydınlatma Türleri
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi banyo aydınlatmasında temel olarak genel ve lokal ayrımı vardır. Bazı kullanıcılar buna ek olarak nesne aydınlatması da yapmaktadırlar. Şimdi bunları başlıklarına göre inceleyelim.
Genel Aydınlatma
Bu aydınlatma tipinde banyo, tavana ya da duvarlar monte edilen ışık kaynakları ile yapılır ve ayrım yapmaksızın banyonun tamamını aydınlatması öngörülür. Banyo da yapılan temizlik, çamaşır yıkama gibi işlemlerde kullanılan genel aydınlatma genellikle uygun bir anahtar ile sağlanır. Önlem olması açısından banyo aydınlatma anahtarları çoğunlukla banyo dışında, kapı girişinde konumlandırılır. Böylelikle nem ve rutubetten etkilenmeleri önlenmiş olur.
Genel aydınlatmada en çok kullanılan yöntem tavadan yapılan ve banyonun tümüne hitap eden bir aydınlatma şeklidir. Tek bir kaynağın yeterli olmadığı geniş banyolarda aplikler ve spotlarla da desteklenebilir. Genel aydınlatmada genellikle beyaz ışık ya da gün ışığı denilen sarı ışık kullanılır. Tavsiyeler beyaz ışığın tercih edilmesi yönünde olmaktadır.
Banyo Aydınlatması: Sarı ver Beyaz Işığın Birlikte Kullanımı
Lokal Aydınlatma
Lokal aydınlatmada amaç, kullanılan belli bir bölgenin aydınlatılmasıdır. Banyo ortamlarında en çok ihtiyaç duyulan lokal aydınlatma lavabo ve ayna önleri olmaktadır. Bu bölgelerde aplikler, spotlar ya da ayna etrafında kullanılan led ışıklar kullanılabilir. Bölge aydınlatılırken genellikle ayna çevresi kullanılır. Bu sayede tıraş olmak ve makyaj yapmak için yeterli ve doğru ışık sağlanmış olur. Beyaz ışık kullanılması gerekir. Çünkü beyaz ışık detayları ve renkleri daha net ve doğru bir şekilde göstermektedir.
Banyo Aydınlatması: Ayna Aydınlatması Örnekleri
Ayna kenarlarında aydınlatma ekipmanları için yeterli alan yoksa, ayna önüne doğru sarkacak sarkıt lambalar tercih edilebilir. Profesyonel çözümler için büyük başlıklı led spotlar ya da ışık seli tercihler arasında yer almaktadır. Banyo dolapları, duşakabin ve duş bölümü için de lokal aydınlatma yapılabilir. Bu aydınlatmalar hem dekorasyon olarak hem de işlevsellik olarak kullanışlılık sağlayacaklardır.
Dekorasyon Tipine Göre Aydınlatama
Banyo aydınlatması yapılırken, banyonuzun genel dekorasyonunu da göz önüne almalısınız. Bu dekorasyonda bütünlüğü sağlayacak bir etki oluşturacaktır. Dekorasyon tipine göre banyoları modern ve klasik olarak ele alabiliriz.
Klasik Banyolar:
Bu tipteki banyo aydınlatması genellikle zarif ve şık bir atmosfer oluşturmak için tasarlanır. Kristal avizeler ya da şamdanlar kullanılabilir. Bunu yanında duvar lambaları da kullanılabilir. Işık kaynağı olarak sarı ve beyaz ışık karıştırılarak kullanılabilir. Renk sıcaklığı için 3000-3500K arasında bir ışık uygun olacaktır. Ayrıca klasik tip armatürler tercih edilerek, dekorasyonda bütünlük sağlanabilir.
Modern Banyolar:
Modern banyolarda işlevsellik ve çağdaş tasarımlar ön plana çıkmaktadır. Düz hatlara sahip minimalist tasarımlar ön planda olmaktadırlar. Bunların yanında tavanlarda ve duvarlarda gömme spotlar da bir alternatif olarak kullanılmaktadır. Modern banyolarda günümüzde enerji verimliliği sağlayan led aydınlatma giderek daha çok tercih edilmektedir.
Modern bir banyoda, dekoratif aydınlatma elemanlarıyla odanın estetiği artırılabilir. Örneğin, şeffaf veya renkli cam armatürler, modern bir banyoya sofistike bir hava katar. Modern banyolarda metal ve cam objeler öne çıkmaktadır. Bu nedenle, aydınlatma armatürlerinin metal detaylarla veya cam elemanlarla tasarlanması, banyonun modern tarzını vurgular.
Modern Banyo Aydınlatasına Bir Örnek
Banyo Aydınlatmasında Renk Seçimi
Dekorasyonunuz ile uyum sağlayan renkler aydınlatma ile de kullanılabilir. Ama bunları tercih ederken dikkatli olunmalı ve koyu ışıklar tercih edilmemelidir. İdeal tonun beyaz olması gerektiğini unutmayınız. Beyaz ve sarı ışığın karışımı da iyi sonuçlar almanızı sağlayacaktır. Dekorasyonda vurgu sağlamak için açık tonlarda olmak kaydı ile yeşil, mavi ve turkuaz gibi renkler kullanılabilir. Ama bunlar ana ve lokal aydınlatma yerine değil, dekoru tamamlamak için kullanılmalıdır.
Banyo Aydınlatması: Spot Örnekleri
Banyo Aydınlatmada Anahtar Seçimi
Kullanılan anahtarlar banyo içinde kalıyorsa, neme ve rutubete dayanıklı olmaları gerekir. Bu konuda Uluslar Arası Elektrik Standartları’nın belirlediği kriterler göz önüne alınmalıdır. Dimmer anahtarlar da ışık şiddetini ayarlamaları açısından tercih edilen seçenekler arasındadır. Eğer aydınlatmada genel ve lokal ayrımı yapılmışsa, anahtarlama da buna göre düzenlenmelidir. Genel için bir, lokal için de bir ya da iki anahtara ihtiyaç duyulabilir.
Banyo Aydınlatmada Güvenlik
Her zamanki gibi en sona alsak da aslında güvenlik ilk adımı oluşturmalıdır. Banyo aydınlatması için ışıklandırma tesisatlarına bakmadan önce yapmamız gereken ilk şey genel kabul görmüş Uluslararası Elektrik Standartları(IEEE)’nın önerilerine dikkat etmemiz gerekir. IEEE’ye göre birçok farklı alan için birçok farklı elektrik tesisatı çözümü bulunmaktadır. Bizim konumuz olan banyolar ise bu alanlardan IP’ye yani Ingress Protection’a girer. Buradaki veriler ışığında banyomuza elektrik tesisatımıza ve haliyle bize zarar vermeyecek şekilde bir elektrik tesisatı tasarımını entegre edebiliriz. Konu ile ilgili bilgi için Banyo Elektrik Tesisatının Güvenliği adlı makalemizden faydalanabilirsiniz.
KAYNAKLAR:
- https://www.ieee.org/
- https://www.architecturaldigest.com/gallery/how-to-light-your-bathroom
- https://www.housebeautiful.com/room-decorating/bathrooms/g32699572/bathroom-lighting-ideas/