TARİHTE YIKANMA KÜLTÜRÜ
Tarih boyunca eski uygarlıklara bakıldığında İnsanlık tarihi kadar eski olan yıkanmanın bugün içinde hala geçerli olan üç başka amaç için olduğu görülüyor: vücut temizliği, ruhsal ve bedensel rahatlama, dini bir gereklilik. Yıkanmak için geçmişten günümüze evlerde özel yıkanma tekneleri ve halka açık hamamlar kullanılmıştır. Günümüzde ise artık hemen hemen tün ev ve kaplıca otellerinin banyosunda bile artık duşakabin çeşitleri var.
Eski Mısırda Yıkanma
Eski Mısır’da su ile vücut temizliği anlayışı nedeniyle, Nil nehri kutsal su olarak kabul edilirdi. Bu nedenle rahipler günde dört kere soğuk su ile yıkanırlardı.
Hint Kültüründe Yıkanma
Ganj gibi belirli ırmakların kutsal sayıldığı hint kültüründe ise sularının insanları günahlarından arındıracağına inanılırdı.
Anadolu’da Yıkanma
Anadolu’da M.Ö. 2. binyıl boyunca varlığını sürdüren Hitit uygarlığına yönelik kazılarda bulunan banyo odalarından yıkanmanın bir mekân ve şekle bağlı olarak yerleşmiş bir alışkanlık olduğu anlaşılmaktadır.
Yunanlılarda Yıkanma
Yunanistan’da ki antik çağlara ait kazılardan elde edilen bulgular, Girit’te M.Ö. yak. 2600 – 1200’da ve Miken Uygarlığı’nda M.Ö. yak. 160 yıldır yıkanma kültürünün var olduğunu göstermiştir. Antik Yunanistan’da M.Ö. 4.yy gelişmeler yıkanma hamam kültürüne önemli katkılar sağlamış.
Romalılarda Yıkanma
Yıkanma kültürünü, Yunanlılardan alan Romalılar, mevcut olan hamamları mükemmelleştirmekle kalmamışlar. Öyle ki lüks ile özel ve umumi hamamlara ayrı bir zenginlik katmışlar. En pahalı malzemelerin kullanıldığı Roma hamamlarında musluklar gümüş ve altından, duvarlarında ise kıymetli mermerler kullanılırdı. Hamamlalarında büyük bir ihtişama önem veren Romalılar daha da ileri giderek büyük bir özenle içini yaptırdıkları hamamların giriş bölümlerini de heykeller süslerdi. Mermer kullanılmayan duvarlarda ise yağlı pastoral bahçe çardakları, çiçekler, balıkların tasvir edildiği boya resimler ve mozaikler vardı. Tüm bu ihtişama rağmen imparator bu hamamlarda halk ile birlikte yıkanmayı tercih ederdi.Çünkü Romalılar zamanında hamamda herkes eşitti. Köleler bile hamamda yıkanırdı. Öyle ki; Hamam sefası saatler hatta bazen tüm gün sürebilirdi. Köleler de efendileri ile hamam gelir, efendilerinin, elbise ve değerli eşyalarına göz kulak olurdu. Efendilerine masaj yapar , saç ve tırnak bakımı, epilasyon vb özel hizmetlerini yerine getirirlerdi.